Τρίτη 24 Μαρτίου 2020


ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (ΕΝΟΤΗΤΑ 1)
1)Ποιες αλλαγές έγιναν στην οικονομία τον 17ο-18ο αιώνα και πώς ονομάστηκε αυτό το φαινόμενο;


2) Τι πιστεύετε σημαίνει ο όρος βιομηχανική επανάσταση και ποιοι παράγοντες οδήγησαν εκεί;


3) Να γράψετε με δικά σας λόγια ποιες αλλαγές στον τρόπο σκέψης έφερε το κίνημα του Διαφωτισμού και ποιες κοινωνικές τάξεις ευνοούσε; Αντίθετα, σε ποιους εναντιώνονταν;


4)Να περιγράψετε με συντομία τις παρακάτω πολιτικές απόψεις:
Κοινωνικό Συμβόλαιο (Τζον Λοκ)
Γενική Βούληση
(Ζ.Ζ Ρουσό)
Διάκριση εξουσιών
(Μοντεσκιέ)












5)Τι ήθελαν για την εκπαίδευση οι Διαφωτιστές; Ποιος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος είχε μιλήσει πρώτος για αυτή την μέθοδο;

6) Ποια αρνητικά (στον πολύ κόσμο)  και ποια θετικά (σε λίγους ανθρώπους) έφερε η βιομηχανική επανάσταση, σύμφωνα με την πηγή του βιβλίου;


1. Οι κοινωνικές επιπτώσεις της εκβιομηχάνισης
Οι εξελιγμένες μηχανές του Άρκραϊτ [Άγγλος βιομήχανος] απαιτούν λίγα χέρια, και μάλιστα μόνο παιδιά, με την επίβλεψη ενός επιστάτη. Ένα παιδί μπορεί να παράγει τόσο όσο μπορούσαν παλαιότερα δέκα ενήλικες, καμιά φορά και περισσότερο. Οι εξελιγμένες κλωστικές μηχανές, [...] απαιτούν μόνο έναν εργαζόμενο για να τις δουλέψει. Έτσι, σε διάστημα δέκα ετών, ο Ρίτσαρντ Άρκραϊτ, ένας πάμπτωχος άνθρωπος που είχε δεν είχε παρά πέντε λίρες όλες κι όλες, έχει αποκτήσει περιουσία που ξεπερνά τις είκοσι χιλιάδες λίρες. Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες γυναίκες είναι υποχρεωμένες, όταν, βεβαίως, βρίσκουν δουλειά, να εργάζονται από το πρωί μέχρι το βράδυ, παράγοντας τεράστιες ποσότητες βαμβακερού υφάσματος για τέσσερις πέντε πένες [πένα: υποδιαίρεση της αγγλικής λίρας] την ημέρα, το πολύ.
 Αποτέλεσμα εικόνας για διαφωτισμος


Δευτέρα 23 Μαρτίου 2020

ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ (ΔΟΜΗ-ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ-ΠΟΙΟΤΗΤΑ)


ΠΡΟΤΑΣΗ
Είναι το μεγαλύτερο σύνολο λέξεων που είναι γραμματικά οργανωμένο. Κάθε πρόταση περιέχει ΜΟΝΟ ένα ρήμα.
Πχ. Ο Γιώργος είδε την Άννα χθες. (μια πρόταση)
       Ο Γιώργος είδε την Άννα χθες και τη ρώτησε για το σχολείο. (δύο προτάσεις).
       Ο Γιώργος είδε την Άννα χθες και τη ρώτησε πώς τα πάει στο σχολείο. (τρεις)

ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥΣ (ΔΟΜΗ ΤΟΥΣ)
1) ΑΠΛΕΣ: Απλή είναι η πρόταση η οποία έχει ολοκληρωμένο νόημα, μας δίνει απάντηση στις ερωτήσεις ποιος (υποκείμενο) και τι (ρήμα, αντικείμενο) και από την οποία δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε τίποτα. (κύριοι όροι της πρότασης)
Πχ Η Άννα (ποιος) είδε τον Γιώργο (τι)
           Υ                   Ρ            Α
Πχ. Τα παιδιά(ποιος) διαβάζουν(τι)
             Υ                        Ρ
Πχ Τα παιδιά διαβάζουν ένα βιβλίο (τι).
             Υ            Ρ                  Α
2) ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΕΣ: Ελλειπτική είναι η πρόταση από την οποία λείπουν ένας ή παραπάνω κύριοι όροι ή άλλα στοιχεία (εννοούνται - προφορικός λόγος, διαφήμιση)
Πχ.- Καλημέρα (εύχομαι σε σένα καλημέρα)
      - Καλημέρα! (και εγώ σου εύχομαι καλημέρα)
      - Για πού; (πού πηγαίνεις;)
      - Σχολείο (πηγαίνω στο σχολείο)
3) ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΕΣ: Επαυξημένη λέγεται η πρόταση η οποία εκτός από τους κύριους όρους (υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο-κατηγορούμενο) έχει επιπλέον στοιχεία (πχ. προσδιορισμούς, επίθετα κλπ).
Πχ Τα παιδιά παίζουν στην αυλή (πού;) πολύ ήσυχα (πώς;)

4) ΣΥΝΘΕΤΕΣ : Σύνθετη λέγεται η πρόταση που έχει περισσότερα από ένα υποκείμενα ή αντικείμενα ή κατηγορούμενα (ΠΡΟΣΟΧΗ!! Όχι ρήματα)
Μπορεί να είναι συγχρόνως και επαυξημένη.
Πχ. Η Μαρία και η Αναστασία διαβάζουν
              Υ                    Υ
Πχ. Η μητέρα αγόρασε φρούτα και λαχανικά.
              Υ           Ρ             Α                 Α
Πχ. Ο δάσκαλος μας είναι νέος και ευγενικός
                Υ                   Ρ     Κ               Κ
Πχ Ο μπαμπάς και η μαμά της Άννας λείπουν στο εξωτερικό για δουλειές.(+επαυξημ)
                 Υ                 Υ

ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ
1) ΚΑΤΑΦΑΤΙΚΕΣ: Όσες δεν περιέχουν άρνηση
Πχ. Η άσκηση είναι δύσκολη
2) ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ (αποφατικές): όσες περιέχουν άρνηση (δεν, μην)
Πχ. Η άσκηση δεν είναι δύσκολη


ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥΣ

1) ΑΠΟΦΑΝΤΙΚΕΣ (ΚΡΙΣΕΩΣ): λέγονται οι προτάσεις με τις οποίες δίνουμε μια πληροφορία. Στο τέλος βάζουμε τελεία (.)
Πχ. Αύριο θα πάμε εκδρομή.
      Το μάθημα αρχίζει στις 8.00.

2) ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ: λέγονται οι προτάσεις με τις οποίες συνήθως ζητάμε μια πληροφορία (περιέχουν ερώτηση). Στο τέλος βάζουμε ερωτηματικό (;)
Πχ. Πού θα πάμε αύριο;
      Τι ώρα αρχίζει το μάθημα;

3) ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΕΣ (ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ) : λέγονται οι προτάσεις με τις οποίες συνήθως ζητάμε από κάποιον να κάνει κάτι ή εκφράζουμε μια προσταγή, παράκληση, επιθυμία . Βάζουμε τελεία ή θαυμαστικό (!) αναλόγως.
Πχ. Βάλε μου λίγο καφέ.
       Κάντε ησυχία!
      Ελάτε μαζί μας.

4) ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΙΚΕΣ : λέγονται οι προτάσεις που εκφράζουν ένα έντονο συναίσθημα γι’ αυτό και βάζουμε θαυμαστικό στο τέλος.
Πχ. Τι όμορφη μέρα!
       Βαρέθηκα πια!
      

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!Η ίδια πρόταση μπορεί να εκφωνηθεί με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα τι θέλω να εκφράσω. Τότε χρησιμοποιώ την κατάλληλη στίξη.
Έρχεται το λεωφορείο. (αποφαντική)
Έρχεται το λεωφορείο; (ερωτηματική)
Έρχεται το λεωφορείο! (επιφωνηματική)
            


ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
ΔΟΜΗ
ΠΟΙΟΤΗΤΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
1)     Απλή
2)     Ελλειπτική
3)     Επαυξημένη
      4)   Σύνθετη
1) Καταφατική
2) Αρνητική (αποφατική)
1) αποφαντική
2) Ερωτηματική
3) Προστακτική
4) Επιφωνηματική


Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2017

Άνθρωποι και Δελφίνια (Αντώνης Σουρούνης)


ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1.Να χωρίσετε το κείμενο σε νοηματικές ενότητες και να αποδώσετε έναν πλαγιότιτλο.

1η (Ο συγγραφέας δηλώνει…):


2η(Ο συγγραφέας θυμήθηκε σοκαρισμένος…):


3η (Ο συγγραφέας διαβάζει και ειρωνεύεται…..):


4η (Ο συγγραφέας αναπολεί με θαυμασμό…):

5η (Ο συγγραφέας αντιδιαστέλλει και καταγγέλει…):

(Ο συγγραφέας βγάζει το συμπέρασμα…):

2.Ας σταθούμε λίγο περισσότερο και ας σχολιάσουμε τις παρακάτω φράσεις του κειμένου:

Α. πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης, έργο κι αυτό του ανθρώπου:

Β. όχι από ντροπή αλλά από δημαρχιακή πολιτική:

Γ. Κι όταν έχει επέλθει το τέλος κάποιου που υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής, ιδιαίτερα αγαπητός, ιδιαίτερα γενναίος, έρχονται κάποιοι κάποτε και τον αποκαθηλώνουν…:

Δ. σ' ένα θαλάσσιο τσίρκο την κατάντια τους.:

Ε. όπως οι γυναίκες που καταφθάνουν από τις γύρω χώρες στη χώρα μας, κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι, όπως εκείνες. 


3.Να εντοπίσετε τις παρομοιώσεις μέσα στο κείμενο και να σχολιάσετε τη λειτουργία τους. (εμπλουτίζουν απλά μια εικόνα και καταστούν πιο σαφές το περιεχόμενο της ή στην προκειμένη περίπτωση δηλώνουν και κάτι άλλο;)

1η παρομοίωση
2η παρομοίωση
3η παρομοίωση
4η παρομοίωση






4.Να καταγράψετε και να σχολιάσετε τους 3 διαφορετικούς τρόπους κακοποίησης ή εκμετάλλευσης των δελφινιών από τους ανθρώπους, όπως προβάλλονται μέσα στο κείμενο.
1ος τρόπος
2ος τρόπος
3ος τρόπος








5.Ποια είναι τα συναισθήματα του συγγραφέα όταν γράφει το αφήγημα του. Να τα παρακολουθήσετε βήμα βήμα και να τα καταγράψετε.


                                        
6.Οι άνθρωποι θανατώνουν ή εκμεταλλεύονται τα δελφίνια για πολλούς λόγους .Να τους αναζητήσετε στο διαδίκτυο και να τους παρουσιάσετε στην τάξη. Ποια άλλα ζώα υπέφεραν και εξακολουθούν να υποφέρουν από τον άνθρωπο; Να αναφέρετε τουλάχιστον δύο παραδείγματα.



7.Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν φημισμένοι ζωολογικοί κήποι( και δελφινάρια)  που φιλοξενούν πολλά είδη ζώων. Ωστόσο οι απόψεις για το αν πρέπει να υπάρχουν διίστανται. Να καταγράψετε τα υπέρ και τα κατά. Ποια είναι η δική σας άποψη;


8.Ας κάνουμε μια δημοσκόπηση :
Του χρόνου το σχολείο σου θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα και θα εντάξει στο πρόγραμμα του επίσκεψη στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Δήλωσε αν θέλεις να συμπεριληφθεί η όχι η επίσκεψη.
ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΩ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ Ζ.Π
ΕΠΙΘΥΜΩ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ Ζ.Π


Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016

Η Αληθινή αξία του δαχτυλιδιού (Από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι “Να σου πω μια ιστορία”)


Υπάρχει μια παλιά ιστορία για ένα παιδί που πήγε να ζητήσει τη βοήθεια ενός σοφού:
“Ήρθα, δάσκαλε, γιατί νοιώθω τόσο ασήμαντος που δεν έχω όρεξη να κάνω τίποτα. Μου λένε ότι δεν αξίζω τίποτα, ότι δεν κάνω τίποτα σωστά, ότι είμαι αδέξιος και χαζός. Πως μπορώ να βελτιωθώ; Τι μπορώ να κάνω για να με εκτιμήσουν περισσότερο;”
Ο δάσκαλος, χωρίς να τον κοιτάξει, του είπε:
“Πόσο λυπάμαι, αγόρι μου. Δεν μπορώ να σε βοηθήσω γιατί πρώτα πρέπει να λύσω ένα δικό μου πρόβλημα. Μετά, ίσως..” και ύστερα από μια παύση συνέχισε : “Αν θέλεις να με βοηθήσεις εσύ, μπορεί να λύσω γρήγορα το πρόβλημά μου και μετά να μπορέσω να σε βοηθήσω.”
“Ε…μετά χαράς, δάσκαλε” είπε διστακτικά ο νεαρός, νοιώθοντας ότι τον υποτιμούσαν για άλλη μια φορά και μετέθεταν τις ανάγκες του.
“Ωραία” συνέχισε ο δάσκαλος. Έβγαλε το δαχτυλίδι που φορούσε στο αριστερό του χέρι και το έδωσε στο αγόρι, λέγοντας :”Πάρε το άλογο που είναι εκεί έξω και τρέξε στην αγορά. Πρέπει να πουλήσω αυτό το δαχτυλίδι για να πληρώσω ένα χρέος. Είναι ανάγκη να πάρεις όσο περισσότερα χρήματα μπορείς για αυτό. Και με κανέναν τρόπο μη δεχτείς λιγότερα από ένα χρυσό φλουρί. Πήγαινε και έλα με το χρυσό φλουρί όσο πιο γρήγορα μπορείς.”
Ο νεαρός πήρε το δαχτυλίδι κι έφυγε. Μόλις έφτασε στην αγορά άρχισε να προσφέρει το δαχτυλίδι στους εμπόρους που το κοίταζαν με κάποιο ενδιαφέρον, ώσπου ο νεαρός έλεγε τι ζητούσε γι’ αυτό.
Όταν το παιδί έλεγε “ένα χρυσό φλουρί” άλλοι γελούσαν, άλλοι του γύριζαν τις πλάτες και μόνο ένας γέροντας φάνηκε αρκετά ευγενικός για να μπει στον κόπο να του εξηγήσει ότι ένα χρυσό φλουρί ήταν πάρα πολύ για ένα δαχτυλίδι. Θέλοντας να βοηθήσει, ένας του πρόσφερε ένα ασημένιο νόμισμα κι ένα μπακιρένιο τάσι, όμως, ο νεαρός είχε οδηγίες να μη δεχτεί λιγότερα από ένα χρυσό φλουρί κι έτσι απέρριψε την προσφορά.
Αφού προσπάθησε να πουλήσει το κόσμημα σε όποιον συνάντησε στο δρόμο του στην αγορά – και σίγουρα θα ήταν πάνω από εκατό άτομα – , παραδέχτηκε την αποτυχία του, καβάλησε το  άλογο και γύρισε πίσω.
Πόσο θα ήθελε ο νεαρός να είχε ένα χρυσό φλουρί για να το δώσει στο δάσκαλο και να τον γλυτώσει από το πρόβλημά του. Έτσι, θα έπαιρνε κι αυτός τη συμβουλή και τη βοήθεια του δασκάλου.
Μπήκε μέσα στην κάμαρη.
“Δάσκαλε” είπε, “λυπάμαι. Είναι αδύνατο να τα καταφέρω. Ίσως να μπορούσα να πάρω δύο ή τρία ασημένια, όμως, νομίζω ότι δεν μπορώ να γελάσω κανέναν για την πραγματική αξία του δαχτυλιδιού.”
“Αυτό που είπες είναι πολύ σημαντικό, νεαρέ μου φίλε” απάντησε χαμογελώντας ο δάσκαλος. “Πρέπει πρώτα να μάθουμε την αληθινή αξία του δαχτυλιδιού. Καβάλησε πάλι το άλογο και πήγαινε στον κοσμηματοπώλη. Ποιος άλλος θα ξέρει καλύτερα; Πες του ότι θέλεις να το πουλήσεις και ρώτησέ τον πόσα μπορεί να πιάσει.Ομως, μην του το πουλήσεις όσα κι αν σου προσφέρει. Γύρισε πίσω με το δαχτυλίδι.”
Ο νεαρός καβάλησε  το άλογο κι έφυγε πάλι.
Ο κοσμηματοπώλης εξέτασε το δαχτυλίδι στο φως του κεριού, το κοίταξε με το φακό, το ζύγισε και μετά είπε στο παιδί:
“Πες στο δάσκαλο, αγόρι μου, ότι αν θέλει να το πουλήσει αμέσως, δεν μπορώ να του δώσω παραπάνω από πενήντα οχτώ χρυσά φλουριά για το δαχτυλίδι του.”
“Πενήντα οχτώ χρυσά;” φώναξε το παιδί.
“Ναι” απάντησε ο κοσμηματοπώλης. “Βέβαια,, με λίγη υπομονή θα μπορούσαμε να βγάλουμε γύρω στα εβδομήντα χρυσά φλουριά, όμως, αν είναι επείγον…”
Ο νεαρός έτρεξε συγκινημένος στο σπίτι του δασκάλου να του πει τα καθέκαστα.
“Κάθισε” του είπε ο δάσκαλος αφού τον άκουσε. “Είσαι κι εσύ σαν αυτό το δαχτυλίδι. ‘Ενα πολύτιμο και μοναδικό κόσμημα. Και σαν τέτοιο, πρέπει να σ΄εκτιμήσει ένας αληθινός ειδικός. Γιατί στη ζωή σου γυρίζεις εδώ κι εκεί ζητώντας να εκτιμήσει ο καθένας την πραγματική σου αξία;”

Και μ’ αυτά τα λόγια, έβαλε πάλι το δαχτυλίδι στο μικρό του δάχτυλο του αριστερού του χεριού.

Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2016

ΓΚΟΤΧΟΛΤ ΕΦΡΑΙΜ ΛΕΣΙΝΓΚ Η ιστορία του δαχτυλιδιού (ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ)


α΄μέρος
1.Να αφηγηθείτε γραπτά με δικά σας λόγια το παραμύθι του Νάθαν. Μπορείτε να εμπλουτίσετε την αφήγηση σας και με διάλογο.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Συνοδέψτε το κείμενο σας με κάποια σχετική φωτογραφία ή ζωγραφιά.

2.Ποιες είναι οι 3 θρησκείες που αναφέρονται έμμεσα στο κείμενο; Με τη βοήθεια του καθηγητή των Θρησκευτικών να περιγράψετε με λίγα λόγια κάποια βασικά σημεία του δόγματος τους.(τοποθετήστε τα στον πίνακα)













3. Ποια κοινά στοιχεία αναδεικνύονται ανάμεσα στα δύο πρόσωπα του παρακάτω ποιήματος;
Γιασίν Μεχμέτ, «Οι Συμπατριώτες μου»

Ο ένας ήταν μουσουλμάνος
Ο άλλος ήταν χριστιανός
Κι' οι δυο τους
κάθε πρωί αντικρίζανε τον ήλιο
στην ίδια θέση.
Ο ένας τρώει ελληνικά
Ο άλλος τούρκικα
Κι' οι δυο τους
σκληρά δουλεύουν και κοιμούνται
μ' άδειο στομάχι
όχι σαν μουσουλμάνοι
μήτε σαν χριστιανοί
Σαν πεινασμένοι.
Καλούν τον Θεό τους σε μια γλώσσα
που δεν μοιάζει μ' ελληνικά
ούτε με τουρκικά
Με γλώσσα μοιάζει νηστικών που λαχταρούν
κάτι τ' αγαπημένο
Λίγο Ψωμί και λίγη Ειρήνη
Ο ένας ήταν μουσουλμάνος
Ο άλλος ήταν χριστιανός.
[πηγή: Υποστήριξη Δημόσιων Σχολείων, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου <http://www.schools.ac.cy]
4. Ο συγγραφέας ζει σε μια εποχή όπου στην Ευρώπη αναπτύσσεται το κίνημα του Διαφωτισμού το οποίο (ανάμεσα σε πολλά άλλα) θέλει να απαλλάξει τον κόσμο από τον θρησκευτικό φανατισμό. Πού φαίνεται αυτό στην παρακάτω πηγή;
Ο Βολτέρος για την ανεξιθρησκία
Απευθύνομαι σε σένα, Θεέ, που δημιούργησες όλα τα όντα. […] Κάνε αυτοί που ανάβουν κεριά με το φως της ημέρας για να σε λατρέψουν να ανέχονται αυτούς που αρκούνται στο φως του ήλιου σου˙ κάνε, αυτοί που φορούν άσπρο ράσο για να σου δείξουν την αγάπη τους να μη μισούν αυτούς που σε αγαπούν το ίδιο, φορώντας μαύρο ράσο.
Πραγματεία περί ανεξιθρησκίας (1763).
Πηγή: http://www.spartacus.schoolnet.co.uk
/


5. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Διαφωτισμού ήταν η συνεχής εγρήγορση του νου,η απαλλαγή από αυθεντίες και προκαταλήψεις, η αναζήτηση της αλήθειας μετά από έρευνα. Αφού διαβάσετε την παρακάτω πηγή προσπαθήστε να ερμηνεύσετε τα λόγια του Σαλαντίν:

Ένας άνθρωπος, όπως εσύ,
δε θα σταθεί αμετακίνητος εκεί,
που η τύχη και η γέννηση τον έχουν ρίξει·
ή κι αν μείνει, θα μείνει, γιατί καλά το ερεύνησε,
βρήκε τους λόγους και το καλύτερο επέλεξε

Ο ορθός λόγος εναντίον της προκατάληψης
Το πρώτο ήταν να μην παραδέχομαι ποτέ τίποτα για αληθινό, αν δεν το ξέρω ολοφάνερα για αληθινό˙ δηλαδή ν’ αποφεύγω προσεκτικά τη βιασύνη και την προκατάληψη, και να μην περιλαμβάνω της κρίσεις μου τίποτα παραπάνω απ’ ό,τι θα παρουσιάζεται στο νου τόσο ευδιάκριτα ώστε να μη μου δίνεται καμιά ευκαιρία ν’ αμφιβάλλω γι’ αυτό.
Ντεκάρτ, Λόγος περί της μεθόδου (1637), μτφρ. Χρ. Χρηστίδης, Παπαζήσης, Αθήνα 1976, σ. 19.

Β΄μέρος

6.Το δακτυλίδι σαν αντικείμενο έχει πάρα πολλούς συμβολισμούς ανά τους αιώνες. Αναζητήστε κάποια παραδείγματα χρήσης του σε διάφορες ιστορικές εποχές μέχρι τη σημερινή όπου θα καταδεικνύεται ο συμβολισμός του.

7.Το δακτυλίδι επίσης είναι αγαπητό μοτίβο στα παραμύθια, στη λογοτεχνία ακόμα και στον κινηματογράφο. Συνήθως μάλιστα έχει μαγικές ιδιότητες. Μπορείτε να βρείτε 1-2 παραδείγματα;


8.Προσπαθήστε να γράψετε και εσείς ένα παραμύθι (περίπου 150-200 λέξεις) με κάποιο μαγικό δακτυλίδι. Είστε ελεύθεροι να επιλέξετε την πλοκή, ακόμα και αν δεν έχει σχέση με τη θεματολογία του κειμένου που μελετήσαμε. Μην ξεχνάτε ωστόσο τα βασικά στοιχεία (όπως έχετε διδαχθεί) της αφήγησής σας: Χρόνο, τόπο, πρόσωπα, πρόβλημα, εξελίξεις, λύση.




ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΘΕΩΡΙΑ



ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ (ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΚΑΤΙ);
Περιγράφω σημαίνει προσπαθώ να αναπαραστήσω με τον λόγο (προφορικό ή γραπτό) έναν τόπο, ένα αντικείμενο, ένα πρόσωπο, ένα ζώο, μια εικόνα ένα φυσικό φαινόμενο (π.χ δελτίο καιρού), ένα έργο τέχνης, μια συναισθηματική κατάσταση, έναν χαρακτήρα (ηθογράφηση), ένα κτήριο, μια διαδικασία κ.α.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ;
Είναι ένα είδος κειμένου όπου περιγράφω κάτι (δηλαδή επικρατεί η περιγραφή) 

ΠΟΥ ΤΑ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΣΥΝΗΘΩΣ;
Περιγραφικά κείμενα συναντάμε: στη λογοτεχνία, στην επιστήμη, στα σχολικά εγχειρίδια, στις εφημερίδες, οδηγίες χρήσεων μιας συσκευής, σε διαφημίσεις, σε ενημερωτικά φυλλάδια, σε αγγελίες, τουριστικούς οδηγούς, εγκυκλοπαίδειες κ.α
Η περιγραφή διακρίνεται επίσης σε αντικειμενική και υποκειμενική.
1)Στην πρώτη περίπτωση περιγράφω χωρίς να εκφράσω προσωπικά συναισθήματα, απόψεις ή σχόλια (κείμ.5).
2)Στη δεύτερη περίπτωση (κυρίως στη λογοτεχνία)χρησιμοποιώ ποιητικό και όχι επιστημονικό λόγο και εκφράζω έντονα το προσωπικό στοιχείο π.χ κείμ. 4.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ (γενικά)
1.Σαφήνεια, ακρίβεια, λεπτομέρεια
2.Χρήση επιθέτων
3.Πορεία από το γενικό στο ειδικό (δεν ξεκινώ από τις λεπτομέρειες)
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ (ενδεικτικά)
ΠΡΟΣΩΠΟ
ΤΟΠΟΣ
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
-ΟΝΟΜΑ 
 -ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ή ΙΔΙΟΤΗΤΑ 
-ΗΛΙΚΙΑ 
-ΚΑΤΑΓΩΓΗ 
 -ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ  ή την ΣΥΓΓΕΝΕΙΑ.
 -ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
-ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΤΟΥ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ.
 -ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ του(και μαζί μας)
 -ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
 μας για το άτομο αυτό (π.χ αν είναι φίλος μας)



-ΟΝΟΜΑ
-ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ
-ΙΣΤΟΡΙΑ (αν έχει)
-ΣΤΑΘΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ(μένω ακίνητος και από εκεί περιγράφω) Η ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΑΙ (π.χ από βόρεια-νότια, από έξω-μέσα, από πάνω-κάτω κ.λ.π)
-ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ (ΕΠΙΘΕΤΑ)
-ΠΟΤΕ ΠΗΓΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ
-ΣΧΕΣΗ ΜΟΥ ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΟΠΟ
(εκτός και αν είναι τουριστικός οδηγός)
-ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ
-ΤΙ ΕΙΝΑΙ(π.χ ποδήλατο)
-ΙΣΤΟΡΙΑ (αν έχει)
-ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΠΗΡΑ(αν είναι προσωπικό αντικείμενο)
-ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ (υλικό, χρώμα, μέγεθος, λεπτομέρειες, δυνατότητες, εξαρτήματα κ.α)
-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΜΟΥ ΓΙ΄ΑΥΤΟ(αν είναι προσωπικό)

ΖΩΟ


ΚΤΗΡΙΟ

ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ
(γλυπτό,πίνακας)
-ΕΙΔΟΣ /ΡΑΤΣΑ
-ΟΝΟΜΑ (αν είναι κατοικίδιο)
-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΟΝΟΜΑ(π.χ σε επιστημονικό φυλλάδιο)
-ΠΟΥ ΖΕΙ(επιστημ.φυλλ.)
-ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΑΠΕΚΤΗΣΑ(αν μας ανήκει)
-ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ (μέγεθος,βάρος, χρώμα δέρματος, ματιών, τρίχωμα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά)
-ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ-ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ (τι μπορεί να κάνει, τι συνηθίζει ή του αρέσει να κάνει)
-ΤΙ ΚΑΝΩ ΜΑΖΙ ΤΟΥ (κατοικίδιο)
-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΜΟΥ(κατοικίδιο)

-ΟΝΟΜΑ (αν έχει)
-ΤΙ ΕΙΝΑΙ (ΠΟΙΑ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ)
-ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
-ΠΟΤΕ ΚΤΙΣΤΗΚΕ
-ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (Αν είναι μνημείο)
-ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
(ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ, ΥΛΙΚΟ, ΟΡΟΦΟΙ, , ΤΟΙΧΟΙ, ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΠΡΟΣΟΨΗΣ, ΑΥΛΗ κ.α)
-ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
(εσωτερικοί  χώροι, διαρρύθμιση, αντικείμενα, διακόσμηση)
-ΠΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΩΡΑ (αν ήταν μνημείο)
-ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΓΝΩΡΙΣΑΜΕ
-ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΑΥΤΟ
-ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ
-ΤΙ ΕΙΝΑΙ
-ΤΙΤΛΟΣ (αν έχει)
-ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
-ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
-ΠΟΤΕ ΦΤΙΑΧΤΗΚΕ
-ΚΑΠΟΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
-ΥΛΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ,ΧΡΩΜΑ
-ΤΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ (με λεπτομέρεια)
-ΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΕΙ
-ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΩΡΑ
-ΣΕ ΤΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ
-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΑΠΟΨΗ ΓΙ΄ΑΥΤΟ


ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα παραπάνω είναι ενδεικτικά και σε καμιά περίπτωση δεσμευτικά. Άλλωστε είναι τόσο πολλά και ποικίλα τα πράγματα και οι καταστάσεις που μπορούν να περιγραφούν που είναι σχεδόν αδύνατο να ακολουθούν όλα πιστά τις παραπάνω οδηγίες. Το μυστικό σε μια καλή περιγραφή είναι η αναλυτική απεικόνιση και η χρήση επιθέτων!!!!!