Αρχαία
ελληνική Γλώσσα (ενότητα 9)
Τα
είδη του μορίου «ἂν»
|
ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ
|
ΑΟΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟ
|
ΔΥΝΗΤΙΚΟ
|
|
α)
Είναι πάντα η πρώτη λέξη
υποθετικής ή εναντιωματικής πρότασης.
β)
Συντάσσεται με υποτακτική.
γ)
Δέχεται άρνηση μή.
δ)
Μεταφράζεται με το αν, εάν.
Ἂν ἐγγύς
ἒλθῃ θάνατος, οὐδείς βούλεται θνῄσκειν
(= Αν κοντά έρθει ο θάνατος, κανείς δε θέλει να πεθάνει).
|
α) )
Είναι πάντα η δεύτερη λέξη
αναφορικής ή χρονικής πρότασης.
β)
Συντάσσεται με υποτακτική.
γ)
Δέχεται άρνηση μή
ε) Μεταφράζεται
με το
«τυχόν»,
«ίσως»
Ός ἂν
βούληται,ἀγορεύσει
( Όποιος τυχόν θέλει, ας μιλήσει)
|
1)αν+ευκτική
όλων των χρόνων (πλην μέλλοντα)=δυνητική ευκτική (δυνατό
στο παρόν και στο μέλλον
Μετάφραση:θα+παρατατικός
ή θα μπορούσα να….
Οὐκ ἂν
λάβοις παρά τοῦ μή ἒχοντος. (Δεν θα
έπαιρνες ή δεν θα μπορούσες να πάρεις από κάποιον που δεν έχει)
2)αν+οριστική
ιστορικών χρόνων=δυνητική οριστική
(δυνατό στο παρελθόν ή μη πραγματικό)
Μετάφραση:θα+παρατατικό
ή θα+υπερσυντέλικο
Τὶ γὰρ ἄν
ἔλεγεν;»
(= Τι θα έλεγε ή θα είχε πει;)
3) ἂν+απαρέμφατο
ή μετοχή (πλην μέλλοντα)
στον πλάγιο
λόγο
-Δέχεται άρνηση οὐ(κ)
|
Στις παρακάτω
προτάσεις να αναγνωρίσετε το είδος του μορίου ἂν (υποθετικό,
αοριστολογικό, δυνητικό) και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
1.Γύμναζε σεαυτόν πόνοις ἑκουσίοις, ὃπως ἂν δύνῃ καί τούς ἀκουσίους ὑπομένειν.(=Γύμναζε
τον εαυτό σου με εκούσιους πόνους, για να μπορείς να υπομείνεις τους ακούσιους.)
2.Ἄν παρά Σπαρτιάτῃ εὑρεθῇ χρυσός ἤ ἂργυρος, θανάτῳ ζημιοῦται.
(Αν σε Σπαρτιάτη βρεθεί χρυσάφι ή ασήμι,
τιμωρείται αυτός με θάνατο.)
3.Ἥλιος εἰ μή ἦν, ἐν νυκτί ἂν διήγομεν.
(= Αν δεν υπήρχε ο ήλιος, θα ζούσαμε στο σκοτάδι.)
4.Εἰ τίς με
ἒροιτο, οὐκ ἂν εἲποιμι.
(=Αν κάποιος με ρωτούσε, δε θα του απαντούσα.)
5.Ἄν ζητῇς
καλῶς, εὑρήσεις.
(=Αν ψάχνεις σωστά, θα βρεις.)
6. Ἐνταῦθα
μένοιεν ἂν ὅσοι ἂν ὑμῶν βούλωνται.
(=Εδώ θα μπορούσαν να μείνουν όσοι τυχόν από σας
θέλουν.)
7.Εἰ ἦσαν ἂνδρες
ἀγαθοί, οὐκ ἂν ποτέ ταῦτα ἒπασχον.
(=Αν ήταν άντρες γενναίοι, δεν θα πάθαιναν ποτέ
αυτά.)
8.Ναῦς
ταχείας ἒχετε, ὥστε ἐπιπέσοιτε ἂν ἐξαίφνης.
(=Έχετε τόσο γρήγορα πλοία, ώστε
θα μπορούσατε να επιτεθείτε ξαφνικά.)
9.Πάντες ὅπλα
κατασκεύαζον, ὥστε ἒλεγον ἂν τίς την πόλιν πολέμου ἐργαστήριον εἶναι.(= Όλοι
κατασκεύαζαν όπλα, ώστε θα έλεγε κάποιος ότι η πόλη είναι εργαστήριο πολέμου.)
10.Ἄν οἱ ἂνθρωποι
τήν δίκην καταλύσωσιν, ἀσφάλειαν οὐκ ἓξουσι.
(=Αν οι άνθρωποι καταργήσουν τη δικαιοσύνη,
ασφάλεια δεν θα έχουν)
11.Τάς
ἀρετάς ἐπιτηδεύομεν, ὅπως ἂν ὡς μετά πλείστων ἀγαθῶν τόν βίον διάγωμεν.(=
Καλλιεργούμε τις αρετές μας, για να μπορούμε να ζούμε με όσο το δυνατόν
περισσότερα αγαθά.)
12.Ὁ ἀγαθός ἀνήρ
γένοιτο ἂν ποτε καί κακός.
(= Ο καλός άντρας θα
μπορούσε κάποτε να γίνει και κακός)
13.Εἰ
ὀρθῶς ἡμεῖς ἐσκοποῦμεν, οὐκ ἂν οὕτως ἐπλανώμεθα.
(=Αν εμείς σκεφτόμασταν σωστά, δε θα πέφταμε σε
τέτοια πλάνη.)
14.Μηδενί
δίκην δικάσῃς, πρίν ἂν ἀμφοῖν μῦθον ἀκούσῃς.
(=Για κανέναν μην εκδώσεις απόφαση, προτού
ακούσεις την απολογία και των δύο μερών.)
15.Οἱ γεωργοί χρῶνται
τοῖς καρποῖς, ὅπως ἂν βούλωνται.
(=Οι γεωργοί χρησιμοποιούν τους καρπούς όπως
θέλουν.)
16.Τά δίκαια
πάντες, ἂν καί μή βούλωνται, αἰσχύνονται μή πράττειν.
(=Όλοι, αν και δε θέλουν, ντρέπονται να μην
εφαρμόζουν το δίκαιο.)
17.Δυστυχέστατος
τῶν ἀνθρώπων ἂν εἲην, εἰ τῆς πατρίδος ἀποστερηθείην.
(=Θα ήμουν ο πιο δυστυχισμένος από τους ανθρώπους,
αν τυχόν στερούμουν την πατρίδα μου)
18.Εἰ
τοῦτο ἐποιοῦμεν, ἅπαντες ἂν ἐφεύγομεν.
(=Αν κάναμε αυτό, όλοι θα είχαμε εξοριστεί.)
19.Εἲη ἂν τις ἀνάλγητος, εἰ μηδέν φοβοῖτο.
(=Θα ήταν κανείς αναίσθητος, αν δε φοβόταν καθόλου.)
20.Ὁ
θάνατος πάντων, ὡς ἂν ὁ θεός βουληθῇ, ἒρχεται.
(=Ο θάνατος όλων έρχεται όπως τυχόν (ή όταν ίσως)
το θελήσει ο θεός.)
21.Τοῦτον ὁ
Διογένης ἐπαινεῖ, ὅς ἂν ἑκών μηδέν κακόν ποιῇ.
(=Ο Διογένης επαινεί αυτόν που
εκούσια δεν κάνει κανένα κακό.)
