Ενότητα 5η Η ελεημοσύνη βασίλισσα των αρετών

Ἀγαπητοί, μὴ γινώμεθα τῶν ἀλόγων θηριωδέστεροι.	Αγαπητοί, ας μη γίνουμε αγριότεροι από τα ζώα.
Ἐκείνοις πάντα κοινὰ καὶ οὐδὲν τοῦ ἄλλου πλέον ἔχει·	Σ’ εκείνα όλα είναι κοινά και κανένα δεν έχει περισσότερα από τα άλλα·
σὺ δὲ ἄνθρωπος ὤν, θηρίου γίνῃ χαλεπώτερος,	εσύ όμως αν και είσαι άνθρωπος, γίνεσαι πιο άσπλαχνος από τα θηρία,
μυρίων πενήτων τροφὰς μιᾷ κατακλείων οἰκίᾳ.	κλείνοντας ερμητικά σε ένα σπίτι όσα τρόφιμα θα αρκούσαν για να θρέψουν αμέτρητους φτωχούς.
Καίτοι γε οὐχ ἡ φύσις ἡμῖν μόνη κοινή,	Και βέβαια, δεν είναι μόνο η φύση μας κοινή,
ἀλλὰ καὶ ἕτερα πλείονα·	αλλά και άλλα περισσότερα·
οὐρανὸς κοινὸς καὶ ἥλιος καὶ σελήνη καὶ ἀστέρες καὶ ἀὴρ καὶ θάλασσα καὶ γῆ καὶ ζωὴ καὶ τελευτὴ καὶ γῆρας καὶ νόσος καὶ ὑγεία καὶ χρεία τροφῆς καὶ ἐνδυμάτων.	κοινός είναι ο ουρανός και ο ήλιος και η σελήνη και τα αστέρια και ο αέρας και η θάλασσα και η γη και η ζωή και ο θάνατος και τα γηρατειά και οι αρρώστιες και η υγεία και η ανάγκη τροφής και ρούχων.
Πῶς οὖν οὐκ ἄτοπον	Πώς λοιπόν δεν είναι παράλογο
τοὺς ἐν τοσούτοις κοινωνοῦντας ἀλλήλοις	αυτοί που μοιράζονται τόσα πολλά μεταξύ τους
ἐν τοῖς χρήμασιν οὕτως εἶναι πλεονέκτας,	στα χρήματα να είναι τόσο πλεονέκτες,
καὶ τὴν αὐτὴν μὴ διατηρεῖν ἰσονομίαν;	και να μη διατηρούν την ίδια ισονομία;
Ὁ γὰρ θάνατος τῆς μὲν ἀπολαύσεως ἀπάγει,	Γιατί ο θάνατος απομακρύνει από την απόλαυση
πρὸς δὲ τὰς εὐθύνας ἄγει.	και οδηγεί στην τιμωρία.
Ἵν’ οὖν μὴ τοῦτο γένηται,	Για να μη γίνει κάτι τέτοιο,
πολλῇ χρησώμεθα τῇ ἐλεημοσύνῃ.	ας εφαρμόσουμε την ελεημοσύνη.
Αὔτη γάρ ἐστιν ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν,	Γιατί αυτή είναι η βασίλισσα των αρετών,
ἥ καὶ ἑξαιρήσεται ἡμᾶς τῆς τιμωρίας.	η οποία θα μας απαλλάξει από την τιμωρία.
Τὰ περιττὰ δὴ ποιήσωμεν χρήσιμα,	Ας κάνουμε τα περιττά χρήσιμα,
τὸν πολὺν προέμενοι πλοῦτον,	αφού παραμερίσουμε τον πολύ πλούτο,
καὶ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως,	και την ημέρα της κρίσεως,
κἄν μυρία ὧμεν πεπλημμεληκότες,	ακόμη κι αν έχουμε διαπράξει πολλά παραπτώματα
ὁ Θεὸς μεταδώσει συγγνώμης ἡμῖν.	ο Θεός θα μας συγχωρήσει.

Ἰωάννης Χρυσόστομος, Εἰς τὸ ῥητὸν τοῦ Προφήτου Δαυΐδ, PG 55, 517-518 (διασκευὴ)

© Ελληνικός Πολιτισμός -  Γιάννης Παπαθανασίου

ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ MEΤΑΦΡΑΣΗ

Ὁ Χριστὸς πλούσιος ὤν ἐπτώχευσε, ἵνα καὶ ἡμεῖς τοὺς πτωχοὺς ὡς ἀδελφοὺς τοῦ ἡμετέρου Δημιουργού καὶ κριτοῦ ἐλεήσωμεν. Καὶ τί τῆς φιλοπτωχίας τὸ κέρδος; Ἐν ἡμέρᾷ πονηρᾷ ῥύσεται αὐτὸν ὁ Κύριος. Δηλοῖ δὲ τὴν τῆς κρίσεως ὀδύνας τοῖς ἁμαρτωλοῖς καὶ πόνους ἐπιφέρουσαν. Ῥύσεται φῶς τοὺς φιλοπτώχους ὁ Κύριος. Χρεωστεῖ γὰρ αὐτοῖς φιλανθρωπίαν, ὡς αὐτὸς τὴν ἐλεημοσύνην παρ’ αὐτοῖς δανεισάμενος· καὶ διὰ μὲν τοῦ Σολομώντος εἰπὼν· Ὁ ἐλεῶν πτωχὸν δανείζει Θεόν.

Ἀθανάσιος ὁ Μέγας, 27.196.29-38

Πρόσθετες ερώτησεις

1)« Ο Χριστός, ενώ ήταν πλούσιος πτώχευσε……. του Δημιουργού μας και κριτή».Ποια σχέση φαίνεται να υπάρχει ανάμεσα στο θεό και τους φτωχούς;

2)Τι εννοεί ο Μέγας Αθανάσιος όταν αναφέρει ότι ο θεός χρωστάει φιλανθρωπία σε όσους είναι οι ίδιοι φιλάνθρωποι;

3)Πώς αντιλαμβάνεστε τώρα την τελευταία ρήση «Εκείνος που ελεεί το φτωχό δανείζει το Θεό»;

4) Στο κείμενο του Ι.Χρυσοστόμου αναφέρεται « … μυρίων πενήτων τροφὰς μιᾷ κατακλείων οἰκίᾳ».Ποιο παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα-φαινόμενο καταδεικνύεται;

5)Α φού παρακολουθήσετε το παρακάτω βίντεο, να καταγράψετε σύντομα τις παρατηρήσεις σας. www.youtube.com/watch?v=MJQSmdKSVoc.

6)Τι σημαίνει ο στίχος «όσα κοστίζουν μια δραχμή για άλλους κοστίζουν μια ζωή» από το τραγούδι του Σωκράτη Μάλαμα που χρησιμοποιείται ως μουσική επένδυση του παραπάνω βίντεο;

7)Να σχολιάσετε τις παρακάτω εικόνες. Τι κοινό έχει η δεύτερη με αυτή του βιβλίου σας (Ελ Γκρέκο);