ΕΝΟΤΗΤΑ 20

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΩΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ(1862) ΕΩΣ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ (1909)

ΑΦΙΞΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄- ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ (1864)

Μετά την έξωση του Όθωνα, ορίζεται βασιλιάς από το 1863-1913 ο Γεώργιος Α΄.

Ταυτόχρονα η Αγγλία, υπό την πίεση επτανήσιων επαναστατών παραχωρεί τα Επτάνησα στο ελληνικό κράτος (1863-64).

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1864

Το σύνταγμα του 1844 θέσπιζε τη συνταγματική μοναρχία και ήταν συντηρητικό.

Το σύνταγμα του 1864 θέσπιζε τη βασιλευόμενη δημοκρατία:

- Βασίζεται στη δημοκρατική αρχή δηλαδή αναγνωρίζει τη λαϊκή κυριαρχία.

- Ανώτατος άρχοντας ορίζεται ο βασιλιάς.

- Νομοθετική εξουσία: βασιλιάς και Βουλή από κοινού.

- Εκτελεστική: βασιλιάς και υπουργοί (που διορίζει ο ίδιος)

- Δικαστική: ανεξάρτητη

ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Α. Αλέξανδρος Κουμουνδούρος: δεσπόζει πολιτικά 1864-1881, διανέμει εθνικές γαίες σε ακτήμονες, εφαρμόζει αλυτρωτική πολιτική. Παύεται από το Γεώργιο Α΄ γιατί ενεπλάκη στην Κρητική επανάσταση (1866-1869)

Β. Προβλήματα πολιτεύματος-κοινοβουλευτισμού: Πολίτες πιέζουν πολιτικούς για διορισμούς στο δημόσιο (ρουσφετολογία), πελατειακές σχέσεις βουλευτών και ψηφοφόρων, αναξιοκρατία ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΩΣ αυθαίρετη παρέμβαση βασιλιά στην πολιτική (παράγοντας πολιτικής αστάθειας).Κυβερνήσεις αρεσκείας του.

Γ. Χαρίλαος Τρικούπης : αντιτάχθηκε στις αυθαιρεσίες του βασιλιά με το άρθρο του "Τις πταίει;" και εισάγει την αρχή της δεδηλωμένης ( υποχρεώνει το βασιλιά να αναθέτει την κυβέρνηση σε πρόσωπο που έχει την ψήφο εμπιστοσύνης της βουλής και όχι της δικής του αρεσκείας. Έτσι ενισχύθηκε η λαϊκή αντιπροσωπεία και το δημοκρατικό στοιχείο του πολιτεύματος)

ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Ως αποτέλεσμα της αρχής της δεδηλωμένης δεσπόζουν δυο κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία  (τα μικρότερα διαλύονται ή ενσωματώνονται σε μεγάλα) : του Τρικούπη και του Δηλιγιάννη.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

- Στόχοι : Δημιουργία σύγχρονου κράτους και οικονομικά ανεπτυγμένου, μεγάλα έργα υποδομής (σιδηρόδρομος, διώρυγα Κορίνθου κ.α), αξιοκρατία διορισμών, ανασυγκρότηση ένοπλων δυνάμεων, ειρηνική συμβίωση με οθωμανική αυτοκρατορία

- Μέσα επίτευξης : βαριά φορολογία, δάνεια, κεφάλαια ομογενών.

ΘΕΣΕΙΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ

- Ελαφριά φορολογία, υποστήριξη μεσαίων/κατώτερων στρωμάτων, εύνοια προς τους οπαδούς του, αναξιοκρατία (καταργεί τον τρικουπικό νόμο περί προσόντων των δημοσίων υπαλλήλων)

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Το 1893 ο Τρικούπης κηρύττει την Ελλάδα υπό πτώχευση

Ο επόμενος πρωθυπουργός ο Δηλιγιάννης εμπλέκεται στο κρητικό ζήτημα (Μεγάλη Ιδέα) που προκάλεσε τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 στη Θεσσαλία.

ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1897

Η Ελλάδα υφίσταται:

- ταπεινωτική ήττα από τους Τούρκους (αρχιστράτηγος ο διάδοχος Κωνσταντίνος)

- πληρωμή τεράστιας πολεμικής αποζημίωσης στο σουλτάνο.

- την επιβολή επιτροπής Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ). Οι Δυνάμεις ανέλαβαν τη διαχείριση της ελληνικής οικονομίας για να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή του νέου δανείου που σύναψε η Ελλάδα για την πολεμική αποζημίωση.

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΩΣ ΤΟ 1908

- Η ήττα του 1898, η οικονομική δυσπραγία και ο διεθνής οικονομικός έλεγχος, οι αυθαιρεσίες του βασιλιά Γεωργίου Α’ στην πολιτική και στο στρατό διογκώνουν τη λαϊκή δυσφορία που καταλήγει σε στρατιωτικό κίνημα (Γουδί 1909)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιος αναγορεύτηκε βασιλιάς των Ελλήνων μετά τον Όθωνα και από ποιους;
2. Γιατί η Αγγλία πρόσφερε στο Γεώργιο τα Επτάνησα και πότε ενώθηκαν αυτά με το ελληνικό κράτος;
3. Ποια μορφή πολιτεύματος θεσπίστηκε με το σύνταγμα του 1864 και τι προβλέπει αυτό ( το σύνταγμα ) για την άσκηση των εξουσιών;
4. Να συγκρίνετε το σύνταγμα του 1864 με το σύνταγμα του 1844 ως προς τη μορφή του πολιτεύματος, την άσκηση των εξουσιών, τα φιλελεύθερα στοιχεία.
5. Ποιος πολιτικός δέσποζε την περίοδο 1864 – 1881 και ποια πολιτική εφάρμοσε;
6. Πώς λειτουργούσε ο κοινοβουλευτισμός αυτή την περίοδο και ποιες ήταν οι αιτίες αυτής της λειτουργίας;
7. Ποιος εξέφρασε την αντίθεσή του στον τρόπο λειτουργίας του πολιτεύματος και πώς; Ποια ήταν η στάση του βασιλιά;
8. Ποιο σύστημα ονομάστηκε δικομματισμός και πώς προέκυψε;
9. Ποιοι ήταν οι στόχοι της πολιτικής του Χαρίλαου Τρικούπη και ποιες οι κύριες πλευρές της πολιτικής του;
10.  Ποια μέτρα πήρε ο Χαρίλαος Τρικούπης,  για να εφαρμόσει το πολιτικό του πρόγραμμα;
11.  Ποιες ήταν οι πολιτικές θέσεις του Θεόδωρου Δηλιγιάννη;
12.  Σε ποια οικονομική κατάσταση βρισκόταν η χώρα το 1893 και ποιο το αποτέλεσμα των εκλογών του 1895;
13.  Ποια ήταν η κατάσταση της χώρας την περίοδο 1895 – 1897;
14.  Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897: πεδίο επιχειρήσεων, αποτέλεσμα, συνέπειες για την Ελλάδα.
15.  Ποια ήταν η στάση του λαού απέναντι στους πολιτικούς και στα Ανάκτορα μετά την ήττα του 1897 και ποια η στάση του βασιλιά στην πολιτική ζωή της χώρας;
16.  Σε ποιο γεγονός οδήγησε η συνεχής παρέμβαση του βασιλιά και των Ανακτόρων στην πολιτική ζωή και στη λειτουργία των ενόπλων δυνάμεων;