ΕΝΟΤΗΤΑ 39

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ- ΤΟΥΡΚΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤ.ΠΟΛΕΜΟ

ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ 1922

Πότε; Σεπτέμβριο του 1922

Που; Χίο και στη Λέσβο

Ποιοι; ελληνικές στρατιωτικές μονάδες που επέστρεψαν από το μικρασιατικό μέτωπο με επικεφαλής Ν. Πλαστήρα, Στ. Γονατά, Ν. Φωκά

Γιατί; α) Ζητούν παραίτηση του βασιλιά β) διάλυση φιλοβασιλικής βουλής γ) σχηματισμό νέας κυβέρνησης αρεστής στην Αντάντ δ) ενίσχυση θρακικού μετώπου ε) διορισμός Βενιζέλου ως εκπρόσωπο Ελλάδας στο εξωτερικό.

Τι; περίπου 15.000 στρατιωτικοί και αξιωματικοί κατευθύνονται κατά του Κων/νου στην Αθήνα με αποτέλεσμα την παραίτηση του και την άνοδο στο θρόνο του γιου του Γεωργίου Β΄ καθώς επίσης και την εγκαθίδρυση επαναστατικής κυβέρνησης.

ΑΝΑΚΩΧΗ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ (Οκτώβριος 1922)

Παρά τις προσπάθειες της επαναστατικής κυβέρνησης να διατηρήσουν την Α. Θράκη και την αναδιοργάνωση του ελληνικού στρατού , οι πιέσεις των συμμάχων περί παράδοσης της περιοχής στην Τουρκία και η απειλή για ένα νέο πόλεμο με τον Κεμάλ, οδήγησαν στην υπογραφή της ανακωχής των Μουδανιών. Έτσι η Αν. Θράκη περιήλθε στην Τουρκία και σε ένα μήνα εκκενώθηκε από τον ελληνικό στρατό και πληθυσμό. (νέο κύμα προσφύγων περίπου 600.000)

Η «ΔΙΚΗ ΤΩΝ ΕΞΙ» (Νοέμβριος 1922)για εσχάτη προδοσία

Η επαναστατική κυβέρνηση με έκτακτο στρατοδικείο καταδίκασε σε θάνατο και εκτέλεσε(στο Γουδί) τους έξι από τους οκτώ που θεωρούνταν υπεύθυνοι της μικρασιατικής τραγωδίας: Γούναρης, Στράτος, Πρωτοπαπαδάκης, Μπαλτατζής, Θεοτόκης, Χατζανέστης-Γούδας, Στρατηγός).

ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΟΖΑΝΗΣ (1923): Ισχύει μέχρι και σήμερα

Στις 24 Ιουλίου 1923 (με εκπρόσωπο το Βενιζέλο) υπογράφηκε η συνθήκη ειρήνης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία Σύμφωνα με τη συνθήκη της Λοζάνης:

α) Η  Αν.Θράκη και τα νησιά Ίμβρος , Τένεδος παραχωρούνται στην Τουρκία

β) αναγνωρίζεται η τουρκική κυριαρχία στη Μ. Ασία

γ) εφαρμόζεται ,με ειδική σύμβαση, υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών (όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας επιστρέφουν Ελλάδα και οι μουσουλμάνοι της Ελλάδας επιστρέφουν στην Τουρκία.) Εξαιρούνται οι  Έλληνες της Πόλης , της Ίμβρου και Τενέδου, το Πατριαρχείο, και οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ-ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ

- Η επαναστατική κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα (οικονομία, πτώση μισθών, ανάγκη αποκατάστασης παλαιών πολεμιστών και 1,5 εκατομ προσφύγων)

- Προχωρά σε απαλλοτριώσεις και διανομή γαιών

- Υιοθετεί το γρηγοριανό ημερολόγιο

- Προχώρησε σε νόμιμες εκλογές, εκλέχτηκε το κόμμα του Παπαναστασίου (Δημοκρατική Ένωση), έφυγε ο Γεώργιος Β΄ -έγινε αντιβασιλέας ο Π.Κουντουριώτης

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ-ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΤΟΥΡΚΙΑ

- Μετά το μικρασιατικό πόλεμο, ο Κεμάλ γίνεται πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας και διώχνει το σουλτάνο.

- Εδραιώνει κοσμικό-λαϊκό κράτος (όχι θρησκευτικό χαρακτήρα).

- αντικαθιστά το οθωμανικό αλφάβητο με  λατινικό

- καταργεί την πολυγαμία

- δίνει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες

- απαγορεύσει το φέσι στους άνδρες και το φερετζέ στις γυναίκες.

- πρωωθεί τη χρήση οικογενειακών επιθέτων (ο ίδιος υιοθετεί το Ατατούρκ)

- οργανώνει το σύστημα υγείας και εκπαίδευσης.

Παρά τις μεταρρυθμίσεις και τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού η συντριπτική πλειονότητα του τουρκικού λαού (κατώτερα στρώματα) δεν ευνοήθηκε ιδιαίτερα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Το κίνημα του 1922: α)Πού και πότε εκδηλώθηκε; β)Ποιοι ήταν οι επικεφαλής του κινήματος; γ)Ποια ήταν τα αιτήματα όσων συμμετείχαν σ’ αυτό το κίνημα; δ)Πού κατευθύνθηκαν οι κινηματίες και σε ποια ενέργεια προέβησαν;
2. Ποια ήταν η αντίδραση (στάση) του βασιλιά απέναντι στο κίνημα του 1922;
3. Σε ποια ενέργεια προέβη η επαναστατική κυβέρνηση προκειμένου να κρατήσει η Ελλάδα την Ανατολική Θράκη;
4. Τι προέβλεπε η ανακωχή των Μουδανιών;
5. α)Τι ήταν η «δίκη των έξι»; β)Ποιοι ήταν οι κατηγορούμενοι; γ)Ποιο το αποτέλεσμά της ( ετυμηγορία του δικαστηρίου);
6. Ποιοι είναι οι όροι της συνθήκης της Λοζάνης (24 Ιουλίου 1923);
7. Τι προέβλεπε η ελληνοτουρκική σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών ;
8. Ποια προβλήματα έπρεπε να αντιμετωπίσει η επαναστατική κυβέρνηση;
9. Ποια μέτρα πήρε  για την αντιμετώπιση των προβλημάτων η επαναστατική κυβέρνηση;
10. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των εκλογών του Δεκεμβρίου του 1923;
11. Ποιες ήταν οι ενέργειες του Μουσταφά Κεμάλ μετά το μικρασιατικό πόλεμο;
12. Ποιες μεταρρυθμίσεις έκανε ο Κεμάλ προκειμένου να μετατρέψει την Τουρκία σε σύγχρονο κράτος δυτικού τύπου;         (απολογία Χατζηανέστη)

                                                      

                                                                         Απολογία Χατζηανέστη (Δίκη των έξι)