ΕΝΟΤΗΤΑ 32

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ -ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ

ΘΕΣΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

- Η Ελλάδα πρέπει να συμμαχήσει με την Αντάντ γιατί ο ίδιος πίστευε πως θα ήταν η νικήτρια παράταξη και πως έτσι θα διαφύλασσε τις κατακτήσεις των Βαλκανικών πολέμων και θα ενσωμάτωνε και άλλα εδάφη (Μεγάλη Ιδέα).

- Τον στηρίζουν: α) οι λαϊκές τάξεις β) μεγαλοαστοί (κυρίως της διασποράς)

ΘΕΣΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

- Εξαιτίας της συγγένειας του με τον Γερμανό βασιλιά (παντρεύτηκε την αδελφή του Σοφία) πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει ουδέτερη αν και στην πραγματικότητα επιθυμούσε να συνταχθεί με τις Κεντρικές Δυνάμεις, πράγμα αδύνατο μιας και η Βουλγαρία-Τουρκία είχαν ήδη συμμαχήσει μ’ αυτές.

- Τον στηρίζουν: α) μικροαστικά στρώματα β) οι κουρασμένοι των Βαλκανικών.

ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

- Η άρνηση του Κωνσταντίνου να συνταχθεί με την Αντάντ οδήγησε το Βενιζέλο σε δυο παραιτήσεις από την πρωθυπουργία. (1915). Επικράτηση φιλοβασιλικών.

ΕΜΠΛΟΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

- Τον Οκτώβριο 1915 η Αντάντ αποβιβάζει στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη (ίσως μυστική συνεννόηση με Βενιζέλο) παραβιάζοντας την ελληνική ουδετερότητα.

- Η Σερβία καταρρέει και τα στρατεύματα της μεταφέρονται στη Μακεδονία.

- Το 1916 Βούλγαροι και Γερμανοί εισβάλλουν στην Α. Μακεδονία (Ρούπελ, Καβάλα κ.α) όπου οι ελληνικές δυνάμεις παραδίδονται αμαχητί (διαταγή Κων/νου περί ουδετερότητας).Το Δ Σώμα στρατού αιχμαλωτίζεται και μεταφέρεται στη Γερμανία.

ΕΠΙΣΤΡΑΤΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

- Η Αντάντ ζητάει από τον Κων/νο αφοπλισμό των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.

- Δέχεται το αίτημα αλλά οργανώσει τους απολυόμενους σε συνδέσμους φιλοβασιλικούς (Επίστρατοι, περίπου 200.000 μέλη).

- Βενιζελικοί συγκροτούν την Εθνική Άμυνα και με κίνημα τους (Αύγουστος 1916) στη Θεσσαλονίκη απαιτούν τη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο.

- Ο Βενιζέλος εγκαθιστά παράνομη Προσωρινή Κυβέρνηση στη Θες/νίκη αναγνωρισμένη όμως από την Αντάντ και διατάζει επιστράτευση.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ

Δημιουργούνται δύο κέντρα εξουσίας:

α) Κράτος Αθηνών (Κων/νος)

β) Κράτος Θεσσαλονίκης (Βενιζέλος)

Αποτελεί την πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20 αι..

ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΝΤΑΝΤ- ΕΞΩΣΗ ΚΩΝ/ΝΟΥ

- Η Αντάντ επιχειρεί να καταλάβει την Αθήνα χωρίς επιτυχία.

- Για αντίποινα οι φιλοβασιλικοί και οι Επίστρατοι διώκουν άγρια τους βενιζελικούς της Αθήνας (Νοεμβριανά). Τουλάχιστον 35 σκοτώθηκαν.

- Τελικά η Αντάντ καταλαμβάνει τον Πειραιά και διώχνει το βασιλιά.

ΑΝΑΛΗΨΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΑΠΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟ

- Ο Βενιζέλος σχημάτισε ενιαία κυβέρνηση στην Αθήνα και κήρυξε τον πόλεμο στις Κεντρικές δυνάμεις. (Μάχες 1918 στη Μακεδονία πχ Σκρα, Δοιράνη).

- Επαναφέρεται σε λειτουργία η Βουλή του 1915 (Βουλή των Λαζάρων)

- Φιλοβασιλικοί διώκονται και εξορίζονται.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποια ήταν η θέση του Βενιζέλου για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο;
2. Ποιοι υποστήριζαν τη θέση του Βενιζέλου;
3. Ποια ήταν η θέση του Κωνσταντίνου για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο;
4. Ποιοι υποστήριζαν τη θέση του βασιλιά;
5. Τι οδήγησε το Βενιζέλο σε παραίτηση;
6. Γιατί ο Βενιζέλος παραιτήθηκε και δεύτερη φορά;
7. Πότε και πώς ενεπλάκη η Ελλάδα στον πόλεμο;
8. Ποια ήταν η τύχη του Δ΄ Σώματος Στρατού;
9. Τι ήταν οι Επίστρατοι και πώς δημιουργήθηκαν;
10. Ποια οργάνωση δημιούργησαν οι βενιζελικοί, σε ποια ενέργεια προέβησαν και με ποιο αίτημα; Τι έκανε ο Βενιζέλος στη συνέχεια;
11. Ποιο φαινόμενο ονομάστηκε  Εθνικός Διχασμός, ποιες οι αιτίες του και πώς αποτυπώθηκε γεωγραφικά;
12. Πώς επενέβη η Αντάντ στην Ελλάδα (στο πλαίσιο του Εθνικού Διχασμού) και τι αξίωσε από τον Κωνσταντίνο;
13. Τι εννοούμε με τον όρο «Νοεμβριανά»;
14. Τι έκανε ο Βενιζέλος, όταν ο Κωνσταντίνος έφυγε από την Ελλάδα;
15. Ποια βουλή ονομάστηκε  Βουλή των Λαζάρων και γιατί;

Ποια η στάση της κυβέρνησης Βενιζέλου απέναντι στους φιλοβασιλικούς