ΕΝΟΤΗΤΑ 42

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ 1929

Καθηγήτρια: Ιορδανάκη Μαρία

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 1929

(Αρχή κρίσης 24 Οκτωβρίου-Μαύρη Πέμπτη,Ν.Υ-ΚΡΑΧ)

Η οικονομική κρίση οδηγεί σε πολιτική-ιδεολογική κρίση (εναντίον φιλελευθερισμού) και σε άνοδο ολοκληρωτικών κινημάτων.

ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ –ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΣ

Μετά το θάνατο του Λένιν ηγέτης παρέμεινε έως το 1953 ο Ιωσήφ  Βησσαριώνοβιτς Ντουγκιασβίλι (Στάλιν=ατσαλένιος). Με αυστηρή οικονομική πολιτική (συχνά βίαιες μέθοδοι) εκβιομηχάνισε τη χώρα, κυβέρνησε συγκεντρωτικά (προσωπολατρία) ενώ προέβη και σε αμέτρητες διώξεις (δίκες-παρωδίες) πολιτικών αντιπάλων.

ΙΤΑΛΙΑ- ΦΑΣΙΣΜΟΣ

Σε συνθήκες οξύτατης οικονομικής-κοινωνικής κρίσης ιδρύθηκε το 1921 το Εθνικό Φασιστικό κόμμα του Μπενίτο Μουσολίνι (fascio= δέσμη, σύμβολο εξουσίας στην Αρχαία Ρώμη) που προπαγάνδιζε την ανάγκη επιβολής δικτατορίας. Πέτυχαν με τη βία και την τρομοκρατία να αναλάβουν την εξουσία το 1922 (πορεία προς τη Ρώμη) και να επιβάλουν ολοκληρωτικό έλεγχο στην κοινωνία της Ιταλίας. (Ο Μουσολίνι =ντούτσε, ηγέτης). Επιβλήθηκαν φασιστικά ιδεώδη και υποχρεωτική ένταξη στη φασιστική νεολαία

ΓΕΡΜΑΝΙΑ- ΝΑΖΙΣΜΟΣ

Στη Γερμανία του Μεσοπολέμου, ο φόβος για την άνοδο της επιρροής των κομμουνιστών οδήγησε τους κεφαλαιούχους να υποστηρίξουν το Εθνικοσοσιαλιστικό-Ναζιστικό κόμμα

(Nationalsozialistiche Deutsche Arbeiterpartei-NSDAP) το οποίο προπαγάνδιζε την αντικατάσταση της Δημοκρατίας (της Βαιμάρης) με τη  Νέα Τάξη, όπου οι Γερμανοί θα είχαν τη πιο σεβαστή θέση (θεωρίες ανωτερότητας)

Ο αρχηγός τους ο Αδόλφος Χίτλερ (άσημος τότε) κερδίζει στις εκλογές του 1933 και γίνεται καγκελάριος (πρωθυπουργός) της Γερμανίας.

Λίγο αργότερα οι ναζί πυρπολούν τη Γερμανική Βουλή (Ράιχσταγκ) και κατηγορούν κομμουνιστές για την πράξη. Προχωρούν σε αμέτρητες συλλήψεις κομμουνιστών και σοσιαλιστών ενώ η Βουλή παραχωρεί για 4 χρόνια απόλυτες εξουσίες στο Χίτλερ(φύρερ).

 Όπως και στην Ιταλία καταργούνται ως παράνομα όλα τα υπόλοιπα κόμματα, επικρατεί προπαγάνδα, φανατισμός, χειραγώγηση της νεολαίας.

Εφαρμόζεται επιθετική ρατσιστική πολιτική σε διάφορες ομάδες (κομμουνιστές, τσιγγάνους, ομοφυλόφιλους αλλά κυρίως Εβραίους (αντισημιτισμός).

ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΥΡΩΠΗ

Μέχρι τα τέλη του Μεσοπολέμου, επιβλήθηκαν φασιστικού τύπου καθεστώτα σε Ισπανία, Πορτογαλία, Αυστρία, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Πολωνία και Λιθουανία.

Ελάχιστα λαικά μέτωπα (Γαλλία, Ισπανία), που όμως έχασαν σύντομα την εξουσία τους.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποια διάσταση ( εκτός από την οικονομική ) έλαβε η κρίση του Μεσοπολέμου;
2. Ποιες προτάσεις οικονομικής και κοινωνικής αναδιοργάνωσης διατυπώθηκαν;
3. Ποια οικονομική πολιτική εφάρμοσε ο Στάλιν και ποια τα αποτελέσματά της;
4. Πώς άσκησε την πολιτική εξουσία ο Στάλιν;
5. Ποια φαινόμενα έγιναν γνωστά ως σταλινισμός;
6. Ποιο κόμμα ιδρύθηκε το 1921 στην Ιταλία και ποια πολιτική εφάρμοζε;
7. Τι ήταν η «πορεία προς τη Ρώμη» και ποιο το αποτέλεσμά της;
8. Τι επιδίωκε το φασιστικό κράτος και με ποιους τρόπους υλοποιούσε τους στόχους του;
9. Τι υποστήριζαν στη μεταπολεμική Γερμανία διάφορες οργανώσεις;
10. Πότε ιδρύθηκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (ναζιστικό κόμμα) και ποιοι ήταν οι οπαδοί του;
11. Πότε αναδείχτηκε ο Αδόλφος Χίτλερ στην εξουσία ( καγκελάριος της Γερμανίας );
12. Τι  έκαναν  οι ναζί, για να ενοχοποιήσουν τους κομμουνιστές και σε ποιες ενέργειες προέβη το Ράιχσταγκ ( γερμανική Βουλή );
13. Ποια ήταν η πολιτική που εφάρμοσαν οι ναζί, για να πάρουν με το μέρος τους τη νεολαία και το λαό και να «φιμώσουν» όσους υποστήριζαν διαφορετική πολιτική από αυτούς;
14. Σε ποιες ευρωπαϊκές χώρες επιβλήθηκαν καθεστώτα φασιστικού τύπου μέχρι τα τέλη του Μεσοπολέμου;
15. Υπήρξε κάποιας μορφής αντίδραση σ’ αυτά τα καθεστώτα και πώς κατέληξε;